Utrechtse Annet Polman versus geweld op tv

Sinds docent Van Wieren op zijn Haagse school werd doodgeschoten door een leerling, is voor de Utrechtse ontwerpster Annet Polman de maat vol. TV-geweld ziet zij als een belangrijke oorzaak voor deze tragedie. Vorige week bood zij de Tweede Kamer al duizenden handtekeningen aan. "Ik ben een woedende burger, die niet kan toekijken hoe onze samenleving naar de kloten gaat."

Annet Polman vindt het onbegrijpelijk dat er zo weinig gedaan wordt tegen de overmaat aan geweld op tv, bioscoopfilms, computerspelletjes en reclames. "Klakkeloos geweld is er een middel om je belangen te behartigen. Via voorstukjes van films vroeg op de avond of nota bene kinderzenders als FoxKids die gewelddadige tekenfilms de huiskamers in slingeren. Onrust, lawaai en agressie, dat is het. Er is veel van dit soort spul, veel te veel."

In het 'Kijkwijzerdebat' in de Tweede Kamer vorige week vonden CDA en LPF het belachelijk dat de omroepen zelf een keuringssysteem runnen. "Alsof je de slager vraagt zijn eigen vlees te controleren en dan blind te varen op zijn oordeel", stelde CDA-er Joop Atsma. Annet: "Hij heeft gelijk dat systeem functioneert voor geen meter. In tv-programma's als Idols gaan discussies vaak ten koste van de ander, in een soap als GTST zijn scenes te zien waarbij mannen letterlijk vechten om een vrouw. Maar wél in een fraai landschap en dat suggereert: het mag, het is oké. Steeds meer mensen vinden tv-geweld gewoon, hebben het niet eens meer door. Maar het barst vaak al na vijf uur 's middags los, via previews. Tot vlak voor het slapen gaan, na een bloedstollende thriller, en je dan die beelden met je meeneemt in bed."

Zinloos geweld

Annet meent dat velen het zat zijn. Net als het zinloos geweld in de maatschappij. "Dat is er een gevolg van kijk naar de vele stille tochten. Bij mij was die neergeschoten leraar uit Den Haag reden om in actie te komen. Verbijsterend, die vanzelfsprekendheid waarmee mensen een vuurwapen bezitten en dan doodleuk met een wapen zich afreageren. Dieper gaat het vaak niet. Maar er zijn toch veel constructiever manieren om conflicten op te lossen? Alleen, wie vertelt ze dat? Niet de televisie; want via dat medium leren we dat geweld loont, zoals ook van liefde en seks een verkeerd beeld geschetst wordt. Niet dat ik wat dat betreft terugverlang naar die taboesfeer van vroeger, voor mij openheid hoor, maar waarom altijd zo plompverloren en zo zonder communicatie?" "Scholen zouden kunnen onderwijzen hoe je met andere mensen omgaat. En met je binnenwereld, waar frustraties leven. Hoe die op een opbouwende manier te gebruiken is.

De Kijkwijzerdiscussie gaat aan dit soort dingen voorbij. Kamerleden onderschreven mijn betoog, maar schoven vervolgens de verantwoordelijkheid door naar de omroepen. Ik ga die dus ook benaderen. Vroeger kregen "foute programma's" van kijkers een gele kaart, misschien kan dat nu met een eigentijdse, interactieve versie. Politici moeten echter zich ook verantwoordelijk voelen voor zoiets invloedrijks als televisie. Want intussen gaat namelijk wel de samenleving naar de klote. Ik hoef geen censuur, liever zie ik dat mensen uit zichzelf veranderen. Ik hoop daarom dat programmamakers gaan nadenken." De Tweede Kamer stelde na afloop van het Kijkwijzerdebat een commissie geweld, jeugd en media in. Doel: beleidsadviezen formuleren over nieuwe vormen van aanpak. Annet: "Prima, maar niet voldoende. Er moet een kentering komen. En anders moet je toch ingrijpen. Die verloedering is al zo'n twintig jaar aan de gang. Het is genoeg geweest." Haar handtekeningenactie gaat intussen door.

Uit: Ons Utrecht (Frank Flippo), 3-3-2004