Bijna 20 jaar

In oktober 1986, nu dus bijna 20 jaar geleden, werd de Werkgroep TV-geweld opgericht. Vaak wordt ons gevraagd: “wat hebben jullie bereikt in al die tijd?” Het antwoord daarop heeft twee kanten. Als je kijkt naar de hoeveelheid geweld op tv, dan is die alleen maar toegenomen en daarbij zijn nog de computerspellen gekomen, die ook grossieren in geweld. De aard van het getoonde geweld is ook harder geworden en de beelden gruwelijker.

Toch is er ook een andere kant. In 1986 was de verontrusting over het geweld in de media beperkt tot enkele wetenschappers en wat, al dan niet professionele, opvoeders. Dat is nu heel anders. Er zijn duizenden wetenschappelijke onderzoeken gedaan en de schadelijke invloed op jongeren wordt algemeen erkend. Uit enquêtes onder ouders blijkt steeds weer hun verontrusting. De politiek, in 1986 totaal niet geïnteresseerd, wijdt nu geruchtmakende debatten aan deze materie. Ook bij de omroepen is wel iets doorgedrongen, bij de meeste publieke omroepen is dat te merken maar bij de commerciëlen nog niet. Verantwoord amusement en commercie lijken niet samen te gaan.

In 2001 kwamen de Kijkwijzer tot stand en een wijziging van de Media­wet. Voor het eerst was er een effect merkbaar op het scherm, de meest gruwelijke gewelddadigheden verschoven naar de late avond. We hadden ervoor gepleit en waren er blij mee, maar hebben het altijd gezien als een eerste stap. Een stap overigens die eigenlijk nog niet eens voltooid is als we b.v. kijken naar de schandelijke boycot van de Kijkwijzer door vrijwel alle dagbladen.

Het zal duidelijk zijn dat we ons 20-jarig bestaan niet gaan vieren, daar is geen aanleiding toe. Ook voor alleen treurigheid is geen reden, de tijd lijkt langzaam rijp te worden voor verdere stappen. Binnen onze werkgroep wordt momenteel veel gediscussieerd over hoe we daaraan kunnen bijdragen.

We zullen zeker, voortbouwend op de ervaringen van de Kring van Kritische Kijkers, aandringen op een verdere verbetering van de Kijkwijzer. Ook op fundamentele verbeteringen die uitgaan van het besef dat de boodschap die de huidige gewelddadige programma’s en videospellen brengen niet alleen schadelijk is voor jeugdigen maar ook voor de samenleving als geheel.

Onze verlangens gaan wel een stuk verder dan de Kijkwijzer, we verlangen een beperking van het aantal uren geweld op tv, desnoods door wetgeving afgedwongen en daarvoor in de plaats goede programma’s die boeiend zijn zonder geweld. Voor computerspellen zouden er maatregelen moeten komen die het aanbod van geweldloze, maar toch spannende, spellen vergroten.

Chris Geerse