hoofdmenu

Spreekbeurt over geweld en de invloed van televisie

"Nou, je oma deed zoiets niet hoor, die sprak de meester gewoon met u aan, die luisterde naar Bach en die schilderde gewoon nog op papier. En op zondagavond was het feest dan deed vader mee aan een spelletje mens-erger-je-niet. Vroeger, ik denk er met verlangen aan terug, wat een goeie tijd als dat was. Geen geweld, de mensen hadden oog voor elkaar, de jeugd was lief en beleefd. Het was een goeie tijd, maar tegenwoordig…!"

Ik wou dat ik toen geleefd had, zou je denken als je dit hoort. Alles was goed er was vrede in de wereld. Niemand deed ooit iets verkeerd. De weinige bushokjes die er waren bleven heel, je kon veilig over straat en de jeugd was beleefd, hielp oudjes de straat nog over. Je zou haast denken dat in de geschiedenisboeken over een poosje komt te staan: 'Jaren '90: de zondeval. De jeugd verliest haar manieren en slaat het verkeerde pad in. De ouderen zien met weemoed terug naar de 'goeie ouwe tijd'.'

Ik heb de volgende stelling bedacht:
'Vroeger was alles beter, die jeugd van tegenwoordig…'

Ik heb mijn spreekbeurt in 2 delen opgesplitst:
1. Geweld vroeger & nu, is er meer geweld tegenwoordig?
2. Een oorzaak van geweld nu: televisie en invloeden.
En als laatst de conclusie.

Punt 1 Geweld vroeger & nu
Is er meer geweld dan vroeger?

Je zou het haast gaan denken. In de verhalen die je hoort of leest over vroeger kom je weinig gebeurtenissen tegen die vergelijkbaar zijn met wat er tegenwoordig allemaal gebeurt. Denk aan Meindert Tjoelker, Froukje en nog een paar die niet zo lang geleden gedood zijn. En wat te denken van kinderen in Amerika die in een school gaan lopen schieten. Over een poosje is dat de nieuwe manier van pesten, pak een pistool en schiet wat rond. Hebben de mensen van tegenwoordig geen gevoel meer. Leven ze maar wat en zien wel wat er van komt?

Er zijn natuurlijk verschillen met vroeger, maar dat wil niet gelijk zeggen dat vroeger alles beter was.

· Een verschil met vroeger wat iedereen doorheeft is natuurlijk de invloed van de media. Wij krijgen veel meer te horen en te zien dan vroeger. Als er vroeger iemand overleed kwam alleen het dorp het te weten.
Stel er zou vroeger een man zijn vermoord, erg, het dorp is geschokt. Dezelfde man zou tegenwoordig vermoord zijn en het hele land is geschokt, het komt in de kranten op het nieuws, iedereen praat erover.
Of er meer geweld is dan vroeger zullen we nooit goed te weten komen, er zou vast geweld geweest zijn. Maar er zijn geen kranten overgebleven die geweldnieuws vertellen, er waren geen kranten.

· En de manier van bericht geven is vaak sensationeel. Er wordt, hoe triest het ook is, gestreden om het beste en schokkendste nieuws, de beste beelden van het rampgebied, de sfeer moet te proeven zijn. Door die berichtgeving stijgen de kijkcijfers en het krantenverkoop. Goed nieuws blijft vaak onderbelicht, we kunnen er wel eens een te negatief beeld van de werkelijkheid aan over houden. Dat wil niet zeggen dat het niet erg is wat er gebeurt, alleen de manier van berichtgeving maakt er een nepwerkelijkheid van.

· Een ander verschil met vroeger is dat we gevoeliger zijn geworden voor het onrecht wat mensen, dieren en milieu wordt aangedaan. We storen ons eerder aan bepaalde vormen van geweld. We stappen eerder naar de politie er wordt veel meer aandacht aan besteed.

Het wordt een rare wereld zeggen sommigen, maar is dat het niet altijd al geweest? De zondeval was al toch veel eerder dan in de jaren '90. Ik heb geleerd; in de tijd van Adam en Eva, of vergis ik me nu?
De geschiedenis kan gelezen worden als een geschiedenis vol problemen en rampen. Elke tijd heeft zijn drama's en oorlogen. Het verleden doet niet onder voor de problemen die wij nu kennen. De oorlogen spreken al voor zich.
We zijn toch wel allemaal mensen van na de zondeval, ook de mensen van 'die goeie ouwe tijd'.

Punt 2 Grote oorzaak geweld tegenwoordig
Welke invloed heeft tv op kinderen?

De media hebben veel invloed op ons, zwakke mensen die denken dat ze zoveel kunnen, die denken dat ze alles op kunnen lossen. Maar ondertussen heeft er nog niemand een antwoord op de vraag: Wat doe je aan geweld? Niet om negatief te zijn, maar die zal er ook wel nooit komen. Dat betekent niet dat er geen dingen verbeterd kunnen worden, vast wel, begin bij jezelf -> een betere wereld begint bij jezelf.

Geweld op tv, we weten allemaal wat het is.
Sommige ouders leven te krampachtig; Dipsy slaat Lala met een tasje op haar hoofd, snel tv uit. Straks gaan de kinderen het nadoen.
Anderen kan het niet schelen wat er gebeurt; VanDamme martelt zijn tegenspeler en schiet hem uiteindelijk neer of hangt hem op, ach wat boeit het.
'Doordat ik dan werk hebben de kinderen geld en kunnen later fijn leven' is een argument van veel werkende moeders. Dat de kinderen verpest worden, daar denken ze simpelweg niet bij na en dat de kinderen van dat geld weer slechte films kunnen huren en computerspelletjes kopen met slechte invloed. Wie denkt daar aan, ze zijn toch stil? Ze hebben niks te klagen hoor, ze hebben het goed. Nu nog wel, maar later?

Verschillende onderzoekers hebben vastgesteld dat er gemiddeld 3500 keer per week geweld op de televisie te zien is. Bijna alle wetenschappelijke onderzoekers beweren dat vertoning van gewelddadige beelden risico's met zich meebrengt. Ook hebben ze vastgesteld dat bij jongere kinderen eerder media-invloeden te verwachten zijn dan bij ouderen. Het levert niet direct een concrete bijdrage aan de criminaliteit, maar wel tot het aanzetten van geweld, zo beweren de onderzoekers.

· Wat voor kinderen een gevaar is, is dat vaak geweld op een grappige manier wordt getoond. Het is niet zo zeer dat de kinderen het na gaan doen, misschien, maar vooral dat de kinderen geen onderscheid meer kunnen maken tussen fictie en werkelijkheid. Kinderen geloven heel veel van wat je zegt. Ze moeten nog leren het verschil tussen nep en echt te ontdekken. Je krijgt een rare wereld als die verschillen niet meer gezien worden.

· Gevaarlijk is ook dat je in de computerwereld je fouten niet hoeft te herstellen. 'Shit, balen nah ja, spelletje afsluiten en je begint weer overnieuw. Hopelijk lukt het nu, je hebt onthouden door welke deur je moet gaan en doet dat nu gelijk goed.' Heel onschuldig klinkt het, toch? Ja? Nee, in het echte leven kan dat niet, je moet doorleven en als je de verkeerde deur pakt en er zit een monster achter, kun je niet je spelletje afsluiten en de volgende deur nemen, je moet het gevecht aangaan met het monster. Veel mensen zullen dit vergezocht houden; het is maar een spelletje. Nee, het zijn geen spelletjes meer, het is werkelijkheid. De spelletjes zijn zo echt gemaakt dat je zou gaan denken dat het echt is. Er is alleen een klein verschilletje. Dat computerspelletje kun je afsluiten en je begint gewoon overnieuw in het echt lukt dat niet.
De kinderen zien geen realiteit meer. De realiteit heeft geen muis, je kunt niet zomaar afsluiten, je moet doorleven. We zouden graag een muis willen.
Vind je het gek dat er zoveel mensen angstig zijn, de muis van het leven is niet te vinden.

· Ook belangrijk is dat het invoelingsvermogen ontwikkeld wordt, niet alleen bij kinderen, ook bij heel veel jongeren en volwassenen.
Het is niet grappig als iemand neer wordt getrapt ook al lachen ze nog zo hard op televisie. Hoe zou het voelen als iemand anders dat bij jou deed. Wees voorzichtig met elkaar, iedereen is gelijk. Probeer in te voelen wat iemand anders voelt. In het echt is het niet grappig en dat moet geleerd worden, daar moeten we met z'n allen aan werken. Probeer in te voelen en mee te leven, zie het nut er van in. Verscherp je verstand en je gevoel, anders stompen we af. We moeten scherp staan en er voor elkaar zijn.

Conclusie

Nu lijkt het misschien alsof ik mezelf tegenspreek. Maar dat is niet zo.
Elke tijd heeft zijn goede en slechte kanten. Dat betekent ook niet dat je kunt zeggen, vroeger was het ook al zo dus dan maakt het niet meer uit. Nee, we moeten leren van de fouten die er vroeger zijn gemaakt en met z'n allen werken aan een betere wereld en niet ieder voor zich.
Allemaal en niet alleen de jeugd van tegenwoordig. Ik denk juìst de volwassenen van tegenwoordig, die dragen de verantwoording; jij zet een kind op de wereld, 18 jaar na zijn of haar geboorte staat het in de file, heeft het een strafblad en is op z'n 25e opgenomen in een inrichting. En op z'n zeventigste zegt het: 'de jeugd van tegenwoordig'. En zo is de cirkel rond, want de kinderen van dat kind, zeggen hetzelfde op hun ouwe dag en die kinderen van die kinderen van die kinderen zeggen ook hetzelfde, en die kinderen…
De televisie en de moderne wereld hebben invloed op kinderen en mede daardoor ook op geweld (de kinderen groeien op), en daar moet wat aan gedaan worden, er zijn veel dingen fout. De kinderen moeten leren dat er ook weer dingen heel te maken zijn. Je hoeft niet gelijk te slaan of te schieten als je je niet goed voelt, beheers je en bedenk hoe jij het zo vinden om geslagen te worden. Werk eraan, allemaal.
Maar vroeger was het niet beter.
Ik wil mijn stelling daarom aanpassen:

Mijn nieuwe stelling is: "Samen werken aan een toekomst is leren van elkaar en de fouten van vroeger"

Marian Dijkhuizen

Terug naar Inhoudsopgave


Last Updated 17 april 2000